Rak płuc — przesiewowe badania diagnostyczne, kryteria kwalifikacyjne i lista ośrodków

Rak płuc jest jednym z najczęściej diagnozowanych nowotworów na świecie. W dużej mierze dotyczy osób palących papierosy oraz narażonych na bierne palenie. Choć podstawowym badaniem przesiewowym w kierunku raka płuc jest RTG klatki piersiowej, to metoda ta ma ograniczoną wartość diagnostyczną.
W ostatnich latach za przełomowe badanie uznaje się niskodawkową tomografię komputerową (NDTK). To badanie wykazuje dużą czułość, umożliwiając wykrycie nawet niewielkich zmian w płucach. Wczesne wykrycie guza płuc znacząco zwiększa szanse na skuteczne leczenie i zmniejsza ryzyko śmiertelności o nawet 20%.
Program badań w kierunku wykrywania raka płuca
Ministerstwo Zdrowia uruchomiło program, który oferuje bezpłatne badania niskodawkowej tomografii komputerowej (NDTK) dla osób należących do grupy podwyższonego ryzyka zachorowania na raka płuc. Metoda ta jest uznawana za bardzo skuteczną w wykrywaniu wczesnych stadiów choroby.
Kto może wziąć udział w badaniu?
Badanie jest skierowane do osób, które spełniają określone kryteria:
Osoby w wieku 55–74 lata, które:
- Palą papierosy i mają za sobą co najmniej 20 „paczkolat” (1 paczkorok to paczka papierosów dziennie przez rok),
- Rzuciły palenie, ale minęło od tego maksymalnie 15 lat, a ich wcześniejsza konsumpcja papierosów wynosiła co najmniej 20 paczkolat.
Osoby w wieku 50–74 lata, które:
- Palą i mają na koncie co najmniej 20 paczkolat,
- Rzuciły palenie, ale maksymalnie 15 lat temu, i ich wcześniejsza konsumpcja tytoniu wynosiła co najmniej 20 paczkolat,
- Dodatkowo spełniają co najmniej jeden z poniższych warunków:
- Były narażone na kontakt z niebezpiecznymi substancjami w pracy, takimi jak azbest, kadm, nikiel, chrom, krzemionka, spaliny diesla, dym ze spalania węgla kamiennego, sadza,
- Miały kontakt z radonem,
- Chorowały na raka płuca, chłoniaka lub inne nowotwory zależne od palenia (np. raka pęcherza moczowego),
- Mają bliskiego krewnego (rodzica, rodzeństwo lub dziecko) chorego na raka płuca,
- Chorują na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POChP) lub samoistne włóknienie płuc (IPF).
Jak skorzystać z programu?
Wypełnij ankietę kwalifikacyjną
Ankietę można dostarczyć osobiście lub wysłać pocztą do najbliższego ośrodka realizującego program. Lista ośrodków i wzór ankiety dostępne są online.Wizyta kwalifikacyjna
Po złożeniu ankiety personel medyczny skontaktuje się z Tobą telefonicznie, by ustalić termin wizyty kwalifikacyjnej. W czasie wizyty omówi się Twoje zdrowie i historię palenia. Jeśli spełniasz kryteria programu, zostaniesz skierowany na badanie NDTK. W większości ośrodków badanie przeprowadzane jest tego samego dnia, a cała wizyta trwa 15–20 minut.Badanie niskodawkowej tomografii komputerowej (NDTK)
Badanie jest bezbolesne, trwa około 10 minut i nie wymaga specjalnego przygotowania. Podczas badania pacjent leży na stole, który przesuwa się do wnętrza skanera. Urządzenie wykonuje serię zdjęć rentgenowskich, a komputer tworzy trójwymiarowy obraz płuc. Dawka promieniowania w tym badaniu jest znacznie niższa niż w tradycyjnym tomografie, co czyni je bezpiecznym.Wizyta wynikowa
Po ocenie wyników przez specjalistę, personel medyczny skontaktuje się z pacjentem telefonicznie, aby ustalić termin wizyty wynikowej. W przypadku wykrycia zmian wymagających dalszej diagnostyki pacjent zostanie skierowany do odpowiednich specjalistów. Lekarz udzieli również porad dotyczących rzucania palenia oraz profilaktyki raka płuca.
Program realizowany do końca 2024 roku
Program badań w kierunku wykrywania raka płuca ma być realizowany do końca 2024 roku. Istnieje możliwość przedłużenia tego terminu, a także realizacji innych inicjatyw przesiewowych, takich jak badania z wykorzystaniem Mobilnego Centrum Niskodawkowej Tomografii Komputerowej w ramach projektu SOLACE (https://www.igichp.edu.pl/o-instytucie/projekty-ue/solace/).
Zachęcam do śledzenia informacji na stronach Narodowego Funduszu Zdrowia oraz Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego, aby być na bieżąco z możliwościami diagnostycznymi i innymi programami zdrowotnymi (https://www.pzh.gov.pl/).
Ankieta kwalifikująca do badania:
Lista ośrodków wykonujących badanie w ramach "Programu badań w kierunku wykrywania raka płuca":
Województwo Dolnośląskie
Wojewódzkie Centrum Szpitalne Kotliny Jeleniogórskiej
ul. Ogińskiego 6
58-506 Jelenia Góra
(+48) 75 753 74 90
Izerskie Centrum Pulmonologii i Chemioterapii „Izer-Med"
ul. Sanatoryjna 1
58-580 Szklarska Poręba
(+48) 573 800 904
Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Świdnicy
ul. Leśna 27-29
58-100 Świdnica
(+48) 748 517 414
Uniwersytecki Szpital Kliniczny im. Jana Mikulicza-Radeckiego we Wrocławiu
ul. Borowska 213
50-556 Wrocław
(+48) 885 802 597
Dolnośląskie Centrum Onkologii we Wrocławiu
ul. pl. Hirszfelda 12
53-413 Wrocław
(+48) 71 368 94 83
4 Wojskowy Szpital Kliniczny z Polikliniką SP ZOZ we Wrocławiu
ul. Rudolfa Weigla 5
50-981 Wrocław
(+48) 261 660 480
Wojewódzki Szpital Specjalistyczny we Wrocławiu
ul. Kamieńskiego 73a
51-124 Wrocław
(+48) 661 924 322
Wielospecjalistyczny Szpital SP ZOZ w Zgorzelcu
ul. Lubańska 11-12
59-900 Zgorzelec
(+48) 756 402 904
Województwo Kujawsko-Pomorskie
Kujawsko-Pomorskie Centrum Pulmonologii w Bydgoszczy
ul. Seminaryjna 1
85-326 Bydgoszcz
(+48) 885 827 586
Województwo Lubelskie
Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Białej Podlaskiej
ul. Terebelska 57-65
21-500 Biała Podlaska
(+48) 83 414 73 90
Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Krasnymstawie
ul. Sobieskiego 4
22-300 Krasnystaw
(+48) 82 543 15 02
Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny Nr 4 w Lublinie
ul. Jaczewskiego 8
20-954 Lublin
(+48) 817 244 434
Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli SP ZOZ
ul. Jaczewskiego 7
20-090 Lublin
(+48) 502 206 778
Województwo Lubuskie
Wielospecjalistyczny Szpital Wojewódzki w Gorzowie Wlkp. Sp. z o.o.
ul. Dekerta 1
66-400 Gorzów Wlkp.
(+48) 95 782 77 28
Nowy Szpital w Świebodzinie Sp. z o.o.
ul. Młyńska 6
66-200 Świebodzin
(+48) 41 240 00 00
105 Kresowy Szpital Wojskowy z Przychodnią Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Żarach
ul. Żelazna 1
68-100 Żagań
(+48) 729 112 140
105 Kresowy Szpital Wojskowy z Przychodnią Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Żarach
ul. Domańskiego 2
68-200 Żary
(+48) 729 112 120
Województwo Łódzkie
Wojewódzkie Wielospecjalistyczne Centrum Onkologii i Traumatologii im. M. Kopernika w Łodzi
ul. Pabianicka 62
93-513 Łódź
(+48) 42 689 59 02
SP ZOZ Uniwersytecki Szpital Kliniczny nr 1 im. Norberta Barlickiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
ul. Kopcińskiego 22
90-153 Łódź
(+48) 42 677 66 98
Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej MSWiA w Łodzi
ul. Północna 42
91-425 Łódź
(+48) 42 634 13 06
Szpital Wojewódzki im.Prymasa Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Sieradzu
ul. Armii Krajowej 7
98-200 Sieradz
(+48) 534 582 432
Województwo Małopolskie
Szpital Powiatowy w Chrzanowie
ul. Topolowa 16
32-500 Chrzanów
(+48) 32 624 74 07
Szpital Specjalistyczny im. H. Klimontowicza w Gorlicach
ul. Węgierska 21
38-300 Gorlice
(+48) 18 355 35 04
Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie Państwowy Instytut Badawczy Oddział w Krakowie
ul. Garncarska 11
31-115 Kraków
(+48) 12 634 83 83
Szpital Wojewódzki im. św. Łukasza Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej
ul. Lwowska 178A
33-100 Tarnów
(+48) 14 631 58 54
Województwo Podkarpackie
Nowe Techniki Medyczne Szpital Specjalistyczny im. Swiętej Rodziny Sp. z o.o.
Rudna Mała 600
36-060 Głogów Młp.
(+48) 17 866 67 00 wew. 2
Szpital Specjalistyczny im. Edmunda Biernackiego w Mielcu
ul. Żeromskiego 22
39-300 Mielec
(+48) 17 780 01 90
Województwo Warmińsko-Mazurskie
Szpital Powiatowy im. Jana Pawła II w Bartoszycach
ul. Wyszyńskiego 11
11-200 Bartoszyce
(+48) 89 675 22 79 (10:00-13:00)
"Pro-Medica" w Ełku Sp. z o.o.
ul. Baranki 24
19-300 Ełk
(+48) 601 477 081
Warmińsko-Mazurskie Centrum Chorób Płuc w Olsztynie
ul. Jagiellońska 78
10-357 Olsztyn
(+48) 89 532 29 97
Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej MSWiA z Warmińsko-Mazurskim Centrum Onkologii w Olsztynie
al. Wojska Polskiego 37
10-228 Olsztyn
(+48) 690 445 026
Województwo Zachodniopomorskie
Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Zespolony w Szczecinie
ul. Arkońska 4
71-455 Szczecin
(+48) 918 139 313
Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Zespolony w Szczecinie
ul. A. Sokołowskiego 11
70-891 Szczecin
(+48) 914 427 218
Komentarze0Dodaj komentarz